„Idę na szkolenie… Muszę… Szef mnie wysłał… Nie miałem wyjścia… Co zrobić… Jakoś przetrwam i wyrobię te dupogodziny…”

Ile razy słyszysz takie zdania od swoich kolegów i koleżanek? Bez względu na to, czy mówią wprost, czy się cenzurują, zdarza się, że szkolenia prowadzone dla korporacji/dużych firm/etc. są odbierane przez uczestników jako manifestacja konieczności wynikającej z „idei” przełożonego. Czasem też widziane są jako oznaka zastrzeżeń kadry zarządzającej do jakości wykonywanej pracy przez pracowników. I o ile niektóre lub wszystkie te aspekty mogą mieć dużą styczność z rzeczywistością to mogą też być wyssanymi z palca argumentami wyrażającymi różne wewnętrzne procesy w firmie, zespole, czy też samej jednostce. Choć wierzę, że przyczyny różnych postaw ludzkich są często kluczowe dla podejmowania działań lub zaniechań, to dzisiaj pominę cały etap „przed” szkoleniem. Zaczynam od momentu rozpoczęcia szkolenia, na którym – chcąc, czy nie – spędzisz 1-2 dni pracując z grupą i trenerem.

Poniżej 8 dobrych zasad, które możesz zastosować będąc na szkoleniu jako uczestnik, żeby wynieść z niego jak najwięcej.

ZASADA 1

Decyzja o uczestnictwie w szkoleniu musi być świadoma i odpowiedzialna. 

Obecność na szkoleniu wynika również z twojej decyzji nawet wtedy, gdy próbujesz udowodnić, że jest inaczej. Przyjście do sali szkoleniowej to twoja decyzja nawet w przypadku, gdy jest to szkolenie „zaordynowane” przez przełożonych. Pamiętaj o tym, że pomiędzy poleceniem szefa, a szkoleniem jest jeszcze miejsce na wyrażenie przez ciebie opinii i postanowienie o zgodzie lub odmowie uczestnictwa. Tak, odmowa uczestnictwa będzie miała swoje konsekwencje [choć nie jest powiedziane, że zawsze negatywne], ale konsekwencje będzie też miała decyzja na tak. Różnica polega wyłącznie na tym, że w pierwszym przypadku „trójkątem interakcji” będziesz ty, twój przełożony i może zespół, w którym pracujesz, a w drugim będziesz to ty, trener prowadzący szkolenie i grupa na sali.

ZASADA 2

Zdefiniuj swoje podejście i uświadom sobie jego konsekwencje. 

Twoje podejście do szkolenia ma wpływ nie tylko na ciebie. Sposób w jaki uczestniczysz ma ogromne znaczenie dla wszystkiego, co dzieje się na sali szkoleniowej. Być może wydaje ci się, że twoje suwerenne stanowisko nie ma związku z nikim innym obecnym na sali szkoleniowej, ale jesteś w wielkim błędzie. To, w jaki sposób podchodzisz do aktywności szkoleniowych ma wpływ na ciebie, całą grupę i trenera, a jakość wypracowanych wyników często zależy wprost proporcjonalnie od jakości pracy w grupie, która z kolei zależy od zaangażowania każdego uczestnika.

ZASADA 3

Okazuj zaangażowanie. 

Grupy osób pracujące na własnym zaangażowaniu funkcjonują o wiele lepiej niż te, które tego zaangażowania nie mają lub te, w których znajdują się jednostki otwarcie manifestujące brak zaangażowania. Truizm? Pewnie. Zbyt często jednak na salach szkoleniowych pojawiają się jednostki, które – świadomie lub nie – stawiają sobie za cel nieustanną manifestację tego, że nie chcą być tam, gdzie są, czyli na sali szkoleniowej. Jeśli jesteś taką osobą to warto ponownie zastanowić się nad zasadą nr 1 i podjąć decyzję o uczestnictwie w szkoleniu. Jeśli podejmujesz decyzję na „tak” to uświadom sobie, że idą za nią określone zasady bycia w grupie, które musisz uszanować. Jeśli ich nie szanujesz, to nie uwzględniasz też w swoim widzeniu grupy, w której mogą być osoby chcące uczestniczyć aktywnie w szkoleniu oraz trenera, który jest na sali nie tylko od przekazywania wiedzy, ale również od tego, żeby stworzyć przyjazną przestrzeń do rozwoju.

ZASADA 4

Wydobywaj na wierzch każdy element szkolenia, żeby skorzystać jak najwięcej.

Skoro już jesteś na sali to skorzystaj na tyle na ile jest to możliwe. Nie odpuszczaj. Przecież zarówno ty, jak i twój pracodawca dokonujecie konkretnej inwestycji czasowej i finansowej w rozwój. Jesteś na szkoleniu i w tym czasie nie możesz wykonywać innych działań związanych z pracą, która i tak się nawarstwi. Dlaczego więc nie postanowić o tym, że wykorzystasz ten czas do maksimum? Chcesz mieć wysokie ROI to wyciskaj inwestycję do ostatniej kropli. Myślisz sobie „praca jest ważniejsza”, „to jest bardzo pilne”, „muszę to zrobić teraz”? Spójrz ponownie na zasady 1 i 2.

ZASADA 5

Miej otwarty umysł. 

Jak mówi jeden z programów radiowych: „na serialach zna się każdy”. Podobnie jest z polityką, edukacją, ochroną zdrowia i czym tam jeszcze. I choć nie kwestionuję tego, że masz ogromną wiedzę na temat obszaru, w którym funkcjonujesz na co dzień, to zapewniam cię, że zawsze możesz nauczyć się czegoś nowego, co możesz zastosować w swojej pracy. Na sali szkoleniowej uczysz się przecież w wieloraki sposób – z autorefleksji swoich zachowań, od rówieśników w grupie, którzy mają doświadczenia i postrzeganie rzeczywistości różne od twoich, od trenera. Źródła wiedzy są niezliczone i każde z nich jest w jakimś stopniu [relatywnie zmiennym] korzystne. Warunkiem wykorzystania tych źródeł jest otwartość i chęć pogłębiania wiedzy.

ZASADA 6

Pracuj z innymi i słuchaj tego, co mają do powiedzenia. 

Wielokrotnie wydaje się, że słuchamy innych i jesteśmy otwarci, a jednak jest to tylko wrażenie. Bardzo często zdarza się, że w grupie uczestnicy mówią jedni przez drugich, przerywają sobie, podążają bardziej za własnymi myślami niż za rozmówcą i mimo, że jest to bardzo widoczne z boku, to sami tego nie dostrzegają. Dlatego też bądź czujny/a i świadomy/a obecności innych i traktuj ich tak, jak sam/a chciał(a)byś być traktowany/a. Dzięki temu wszyscy w grupie doświadczą rozwoju opartego na prawdziwym słuchaniu.

ZASADA 7

Wyłącz urządzenia elektroniczne.

To wręcz zasada banalna. Pomimo tego, że trenerzy są zwykle bardzo wyrozumiali na nowoczesne technologie to sytuacja, w której na sali używasz telefonu do nieustannego kontaktu ze światem zewnętrznym – osobistym, czy zawodowym – jest nieakceptowalna. Na każdym szkoleniu są przerwy, które możesz wykorzystać do załatwienia najpilniejszych spraw, a korzystanie ze sprzętu w trakcie jest odbieraniem i sobie i grupie należnej uwagi i minimalizowaniem twojego osobistego ROI. Nie pracuj też na laptopie chyba, że akurat masz szkolenie multimedialne :). Warto w takich sytuacjach zastanowić się nad tym, jak byś się czuł/a w trakcie rozmowy z osobą patrzącą w monitor i klepiącą w klawisze, która mówiła by: „Mów, mów, ja mam podzielność uwagi.” Czy to jeszcze jest rozmowa, czy może już coś innego?

ZASADA 8

Szanuj czas swój i innych. 

Każde szkolenie ma przerwy krótsze i dłuższe – lunchowe [60 min], papierosowo-wypoczynkowe [15 min], czy biologiczne [5 min]. Program szkolenia jest z kolei dobrze dopasowany do ram czasowych i zwykle wypełnia je w całości. Dlatego też ważne jest szanowanie ustalonych limitów czasowych przerw, dzięki którym cała grupa może podążać zgodnie z planem unikając obsuw i przesunięć. Chcesz skończyć szkolenie o czasie? Bądź punktualny i dopilnuj żeby inni też byli.

Spróbujcie wykorzystać te zasady na następnym szkoleniu, na którym będziecie i zaobserwujcie, czy jest różnica :).

photo by Felipe Gabaldon